Državni arhiv u Trstu (Archivio di Stato di Trieste)

Državni arhiv u Trstu (Archivio di Stato di Trieste), utemeljen kraljevskim dekretom 1926., kojemu su područje ovlasti bile tadanje tal. provincije Furlanija, Trst i Istra. Kraljevskim je dekretom 1928. osnovan odvojeni arhivski odjel (sezione distaccata di Archivio) u Rijeci, organizacijski ovisan o tršćanskom drž. arhivu kojega se ovlast proširuje i na Kvarnersku provinciju. Nakon što su na poč. 1927. ukinute potprefekture, donesena je odluka da se građa koja se čuvala u njihovim prostorima preda u tršćanski arhiv. No, tada arhiv nije preuzeo građu koja je nastala djelovanjem samih potprefektura, već samo onu nastalu djelovanjem druge austr. uprave, te nešto malo građe nastalo djelovanjem prve austr. i franc. uprave, pa i nešto iz vremena mlet. uprave. Tako je preuzeta sljedeća arhivska građa (pomiješani fondovi): Potprefektura u Kopru (1780-1918), Potprefektura u Malom Lošinju (1782-1920), Potprefektura u Poreču (1816-1920) i Potprefektura u Pazinu (1785-1921). U okviru te građe arhiv je preuzeo građu kotarskih komisija za potporu (Atti della Commissione distrettuale di sostentamento) u Kopru, Malom Lošinju, Poreču i Pazinu. Građa je 1961. vraćena iz Trsta u Hrvatsku. Uspoređujući popise odnesenoga i vraćenoga uočava se da manja količina građe nedostaje, a posebno je važno gradivo Kotarske komisije za potporu u Poreču. No, ništa od onoga što nedostaje ne nalazi se u novom općem inventaru tal. arhiva.

Od građe koja se čuva u tršćanskom arhivu, a svakako pripada Državnom arhivu u Pazinu, važni su: Kotarski ured Buzet (Ufficio distrettuale di Pinguente, 1814-68), 35 svežnjeva, zatim Administrativni spisi za Istru  i Ursariae Monumenta, koji se čuvaju unutar fonda C. kr. vlade za Primorje u Trstu.

U fondovima tršćanskog Arhiva ima građe koja se odnosi na područje hrv. dijela Istre. To su: C. kr. trgovačka intendanca za Primorje u Trstu  (Cesarea regia intendenza commerciale per il Litorale in Trieste, 1748-76. s dokumentima od 1209);  C. kr. vlada za Primorje u Trstu (Cesareo regio governo per il Litorale in Trieste, 1754-1813). Unutar toga fonda nalazi se 237 svežnjeva serije pod nazivom Administrativni spisi za Istru (1797-1813). To su spisi koji se tiču bivše mlet. Istre, iz doba kada je bila dijelom Austrijskoga primorja i poslije pod okupacijom franc. trupa. Unutar fonda važne su skupine Ursariae Monumenta, koja prema inventaru F. Perronija ima 14 sv., a u novom se inventaru ne navodi količina (983-1783., uglavnom kopije, ali ima i izvornika, npr. pergamene iz 1299. i 1322); Ured za čuvanje hipoteka  (Conservazione delle ipoteche, 1812-14); Intendanca za Istru u Trstu  (Intendenza dell'Istria in Trieste, 1813-14); Provizorna provincijska komisija za Istru u Kopru  (Commissione provinciale provisoria dell'Istria in Capodistria, 1813-14); Vlada za Primorje u Trstu  (Governo del Litorale in Trieste, 1814-50); Namjesništvo za Primorje u Trstu  (Luogotenenza del Litorale in Trieste, 1850-1921); Gradski i provincijski sud u Trstu  (Giudizio civico e provinciale in Trieste, 1767-1850., s dokumentima do 1759); Provincijski sud u Trstu(Tribunale provinciale in Trieste, 1850-1923); Apelacijski sud za Primorje u Trstu  (Tribunale di appello per il Litorale in Trieste, 1850-1922); Namjesništvo za Julijsku Veneciju, poslije Generalni civilni komesarijat za Julijsku Veneciju u Trstu  (Governatorato della Venezia Giulia poi Commissariato generale civile per la Venezia Giulia, 1918-22); Tršćanski katastar  (Catasto  di  Trieste, XIX-XX.st.). Unutar 1555 svežnjeva i 17932 mape nalazi se i građa tzv. Franciskanskoga katastra, koji se odnosi na istar. područje. Svi ti fondovi obuhvaćaju više od 12000, što arhivskih svežnjeva i kutija, što pomoćnih knjiga. Osim, navedenoga, zasigurno i u drugim fondovima tog arhiva ima spisa i podataka koji se odnose na istar. područje.

Komentari

    Trenutno nema objavljenih komentara.

Ostavi komentar

* Slanjem komentara prihvaćate Pravila obrade Vaših osobnih podataka (e-mail i IP adresa). cancel reply


Literatura

F. Perroni, Inventario generale delle carte conservate nel R. Archivio di Stato di Trieste e nella Sezione d'Archivio di Fiume, Trieste 1933; Guida generale degli Archivi di Stato italiani, 4, Archivio di Stato di Trieste, Roma 1994; U. Cova, Dokumenti u Državnom arhivu u Trstu koji se odnose na hrvatsku Istru (I documenti nell'Archivio di Stato di Trieste relativi alla storia dell'Istria croata), Vjesnik Istarskog arhiva, 1994, 2-3.

Vezani članci

arhivi

Slučajna natuknica

Gregorutti, Carlo